Kan ik met de kinderen naar het buitenland verhuizen als de andere ouder hiervoor geen toestemming geeft?
Stel dat één van de ouders na een scheiding met de kinderen naar het buitenland wil verhuizen. Bij gezamenlijk gezag is daarvoor de toestemming van de andere ouder nodig. Wat is er mogelijk als de andere ouder niet met de verhuizing instemt?
De wet voorziet hierin met art. 1:253a BW: ‘’In het geval van een gezamenlijke uitoefening van het gezag kunnen geschillen hieromtrent op verzoek van de ouders of van één van hen aan de rechtbank worden voorgelegd. De rechtbank neemt een zodanige beslissing als haar in het belang van het kind wenselijk voorkomt.’’ De rechtbank kan vervangende toestemming geven voor een verhuizing. In de afweging die gemaakt moet worden, houdt de rechter rekening met meerdere criteria. In deze blog wil ik ingaan op de vraag welke factoren voor de rechter meewegen.
Criteria ter overweging
Als uitgangspunt geldt het recht en belang van een ouder om te verhuizen en het eigen leven weer opnieuw in te richten. Bij de beoordeling van een verzoek om een vervangende toestemming voor buitenlandverhuizingen gelden in principe dezelfde criteria als in het geval van een binnenlandse verhuizing. Dat zijn de volgende beoordelingsfactoren:
- De noodzaak om te verhuizen;
- De mate waarin de verhuizing is doordacht en voorbereid;
- De door de verhuizende ouder geboden alternatieven en maatregelen om de gevolgen van de verhuizing voor de minderjarigen en de andere ouder te verzachten en/of te compenseren;
- De mate waarin de ouders in staat zijn tot onderlinge communicatie en overleg;
- De rechten van de andere ouder en de minderjarigen op onverminderd contact met elkaar in een vertrouwde omgeving;
- De verdeling van de zorgtaken en de continuïteit van de zorg;
- De frequentie van het contact tussen de minderjarigen en de andere ouder voor en na de verhuizing;
- De leeftijd van de minderjarigen, hun mening en de mate waarin de minderjarigen geworteld zijn in hun omgeving of juist extra gewend zijn aan verhuizingen;
- De (extra) kosten van de omgang na de verhuizing.
De rechter beslist
De beoordeling van de rechter in dergelijke gevallen is maatwerk. Dit onderstreept het belang van een goede onderbouwing.
Zo is een goede onderbouwing van de noodzaak tot verhuizing van belang. Dit is namelijk één van de redenen op grond waarvan dergelijke verzoeken door de rechter nog al eens afgewezen worden.
Daarnaast is het belangrijk om te laten blijken dat de verhuizing goed doordacht en voorbereid is. Hierover wordt in de rechtspraak wel tweeledig geoordeeld: enerzijds kan bij een ver uitgewerkte voorbereiding verweten worden dat er sprake is van eigenmachtig optreden. Zo is het bijvoorbeeld niet verstandig de verhuizing al in gang te zetten in de hoop op een toewijzing van het verzoek. Anderzijds kan de rechter ook oordelen dat een voorbereiding nog onvoldoende is en het verzoek tot vervangende toestemming om die reden afwijzen. Het is dus belangrijk om het goed voor te bereiden maar nog niet eigenmachtig op te treden.
Laat in de onderbouwing van het verzoek ook blijken dat voldoende is nagedacht over hoe het contact tussen de andere ouder en de kinderen en de zorgtaken vormgegeven wordt na de verhuizing. In het geval van een buitenlandverhuizing zal dit zeker een punt van aandacht zijn, omdat de impact op het contact met de achterblijvende ouder groot kan zijn. Zo zal een verhuizing waarbij de gevolgen voor het contact tussen ouder en kind beperkt zijn, een grotere kans maken om toegewezen te worden.
Conclusie
Natuurlijk is het altijd beter om er als ouders in overleg samen uit te komen. Als dat echter geen oplossing geeft, dan kan aan de rechter een beslissing worden gevraagd. Bij het oordeel weegt de rechter de omstandigheden van het geval mee. Een procedure bij de rechtbank neemt naar verwachting enkele maanden in beslag. Het is dus belangrijk daar – zo nodig – op tijd mee te beginnen.
