Indien u een rechtsbijstandsverzekering heeft afgesloten heeft u bij een gerechtelijke- of administratieve procedure het recht op vrije advocaatkeuze. Op het moment dat een juridische procedure zich voordoet betekent dit dat u zelf een advocaat mag kiezen om uw belangen te behartigen. Maar hoe vrij is deze vrije advocaatkeuze eigenlijk?
Een rechtsbijstandsverzekeraar biedt juridische hulp bij problemen. Het kan gaan om het geven van een juridisch advies, maar ook om het bieden van juridische bijstand in een geschil. De hulp die een rechtsbijstandsverzekeraar in een dergelijk geval biedt is vaak hulp in natura. Dat betekent dat de verzekeraar een eigen jurist of advocaat inschakelt om u bij te staan. De gemiddelde rechtsbijstandsverzekeraar beschikt immers zelf over een groot aantal juristen. Het is daarom voor de rechtsbijstandsverzekeraar voordelig om uw geschil binnen de deur te houden. U bent echter niet altijd verplicht om voor een jurist van de rechtsbijstandsverzekeraar te kiezen. Bij een gerechtelijke of administratieve procedure heeft u namelijk het recht om zelf een jurist of advocaat in te schakelen die u bijstaat. Dit uiteraard op kosten van uw rechtsbijstandsverzekeraar. Het is wel belangrijk hierbij het volgende in aanmerking te nemen.
Een rechtsbijstandsverzekeraar stimuleert uw juridische geschil door hun eigen juristen te laten behandelen. Zo zal worden aangestuurd op behandeling door een eigen jurist en maken de polisvoorwaarden het voor u vaak onaantrekkelijk een eigen advocaat in te schakelen. Op veel polissen is namelijk een maximumvergoeding voor externe advocaatkosten opgenomen. Ook dient u in veel gevallen een eigen bijdrage te betalen indien u uw geschil door een externe advocaat laat behandelen. Dit terwijl u vaak geen eigen bijdrage verschuldigd bent indien u uw geschil door een jurist van de verzekeraar laat behandelen. Er zijn dus een aantal prikkels om u te laten kiezen voor behandeling door de rechtsbijstandsverzekeraar zelf.
Kiest u echter zelf, dan kunt u een advocaat kiezen die u vertrouwt en waar u of een relatie van u goede ervaringen mee heeft. Een advocaat die bij u past. Ook kunt u een advocatenkantoor bij u in de buurt uitzoeken. Dit zorgt voor korte lijnen en maakt het makkelijk om uw dossier met de advocaat (fysiek) te bespreken. Tot slot heeft een advocaat enkel uw belangen voor ogen. Een rechtsbijstandsverzekeraar heeft naast uw belangen ook de (kostenbesparende) belangen van de verzekeraar in het achterhoofd. Begrijpelijk, maar in mijn optiek ook onwenselijk.
In sommige gevallen kan dit tot discussie met de verzekeraar leiden. Dan heeft u er nog een conflict bij. Bijvoorbeeld in het geval de verzekeraar het doorzetten van een juridische procedure niet kansrijk acht, terwijl u daar een andere mening over heeft. In zulke gevallen heeft u vaak het recht op een second opinion. Bij een second opinion kunt u uw zaak alsnog aan een externe advocaat voorleggen met het verzoek uw dossier nogmaals te beoordelen. Aan het advies wat de advocaat vervolgens geeft dienen zowel u als uw verzekeraar zich te houden.
De vrije advocaatkeuze is een basisrecht. Laat u bij een geschil niet passief sturen door de koers van uw rechtsbijstandsverzekeraar, maar wees alert. Als u een geschil heeft wilt u immers verzekerd zijn van goede juridische bijstand.
Dit artikel is ook verschenen in de column Recht om de Hoek van de Barneveldse Krant op 12 oktober 2022.
